Information | राज्यातील आमदार, खासदार, नगरसेवक, जिल्हा परिषद सदस्यांसह सरकारी अधिकारी-कर्मचारी असलेल्या लोकसेवकाला हेतुपुरस्सर मारहाण किंवा दुखापत झाल्यास अशा अपराध्याला पाच वर्षांच्या कारावासाची शिक्षा आहे. या संदर्भातील विधेयक विधानसभेत एकमताने मंजूर करण्यात आले आहे.
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी भारतीय दंड संहिता 1860 कलम क्र. 309 आणि फौजदारी प्रक्रिया संहिता 1973 कलम क्र. दुरुस्ती विधेयके 332 आणि 353 सादर करण्यात आली होती. या विधेयकातील तरतुदींनुसार सार्वजनिक सेवकावर प्राणघातक हल्ला किंवा जाणूनबुजून जखमी झाल्यास दोषीविरुद्ध गुन्हा नोंदवला जाईल आणि दोन वर्षांच्या शिक्षेची तरतूद केली जाईल.
तथापि, सुधारित तरतुदीनुसार, उपद्रव किंवा दुखापत झाल्यास पाच वर्षे शिक्षा किंवा दंड किंवा दोन्हीची तरतूद करण्यात आली आहे. गेल्या काही वर्षांत सरकारी कर्मचाऱ्यांसोबतच नगरसेवक, आमदार, खासदार, जिल्हा परिषद सदस्य, नगरसेवक, नगरपंचायत सदस्यांवर हल्ले होण्याचे प्रकार वाढले आहेत.
त्यामुळे राजकीय क्षेत्रातील व्यक्ती आणि सरकारी कर्मचाऱ्यांना संरक्षण देण्यासाठी या कायद्यात ही दुरुस्ती करण्यात आली आहे. तसेच गुन्हेगारांमध्ये भीतीचे वातावरण निर्माण करण्याच्या दृष्टीने शिक्षेची तरतूदही वाढविण्यात आली होती.
सरकारी कर्मचाऱ्यांना सर्वाधिक मारहाण झाली
राज्यातील फौजदारी प्रक्रिया संहिता कायद्यांतर्गत कलम क्र. 332, 333 आणि 353 अंतर्गत 20 हजार पेक्षा जास्त गुन्ह्यांची नोंद आहे. यातील सर्वाधिक प्रकरणे सरकारी कर्मचाऱ्यांना मारहाणीची आहेत. त्यामुळे लोकसेवकांच्या श्रेणीतील नागरिकांच्या सुरक्षिततेसाठी ही दुरुस्ती करण्यात आल्याची माहिती गृह विभागाच्या एका अधिकाऱ्याने दिली.
लोकसेवक कोण आहे?
लोकसेवक म्हणजे राज्य सरकार किंवा केंद्र सरकारचे अधिकारी किंवा कर्मचारी उदा- पोलीस, तहसीलदार, ग्रामसेवक इ. जे सरकारी कर्मचारी आहेत ज्यांना आपण लोकसेवक म्हणतो. फौजदारी प्रक्रिया संहितेच्या कलम 482 अंतर्गत, तुम्ही FIR रद्द करण्यासाठी उच्च न्यायालयात याचिका दाखल करू शकणार आहेत.
कलम-333 IPC काय म्हणते?
जो कोणी सार्वजनिक सेवक म्हणून त्याचे कर्तव्य पार पाडत असताना किंवा त्या व्यक्तीला सार्वजनिक सेवक म्हणून कर्तव्य बजावण्यापासून रोखण्याच्या किंवा परावृत्त करण्याच्या हेतूने एखाद्या लोकसेवकावर हल्ला करतो किंवा फौजदारी शक्ती वापरतो, तो अशा गुन्ह्यासाठी कलम 353 नुसार शिक्षेस पात्र असेल.
कलम 353 ची वैशिष्ट्ये काय आहेत?
सार्वजनिक सेवकावर प्राणघातक हल्ला किंवा गुन्हेगारी बळजबरी, सार्वजनिक सेवक त्याचे कर्तव्य बजावत असताना किंवा त्याला त्याची कर्तव्ये पार पाडण्यापासून रोखण्याच्या किंवा परावृत्त करण्याच्या उद्देशाने केलेला. अंतर्गत कारवाई केली जाईल.
कलम ३३३ मध्ये काय शिक्षा आहे?
कलम 353 अंतर्गत दोषी आढळलेल्या आरोपीला दोन वर्षांपर्यंतच्या कारावासाची, दंडासह किंवा दोन्ही शिक्षा होऊ शकतात.